Μάρτιαι Ειδοί

Στην «Εορτή των Λυκαίων» ο Ύπατος Μάρκος Αντώνιος πρόσφερε στον Ιούλιο Καίσαρα «βασιλικό διάδημα», το οποίο ο Καίσαρας αρνήθηκε αντιλαμβανόμενος τη σιωπηλή δυσαρέσκεια του κόσμου. Αλλά η χειρονομία αυτή του Αντώνιου έκανε μερικούς, που ήταν αφοσιωμένοι στο δημοκρατικό ιδεώδες, να υποπτευθούν τον Καίσαρα. Φοβήθηκαν ότι η τρομερή συσσώρευση δύναμης και η αγάπη του λαού θα τον οδηγούσε σε παρεκτροπές. Έτσι, οι συνωμότες, που ανάμεσά τους ήταν και ο θετός γιος του Καίσαρα Μάρκος Βρούτος δολοφόνησαν τον Ιούλιο Καίσαρα στις 15 Μαρτίου 44 π.Χ., στο Πεδίο του Άρεως, μέσα στο Βουλευτήριο και πλάι στον ανδριάντα του Πομπήιου.

Τα κυριότερα πρόσωπα της συνωμοσίας, εκτός από τον Βρούτο και τον Κάσσιο, ήταν ο Κάσκας, ο Μέτελλος Κίμβρος, ο Δέκιμος, ο Τρεβώνιος και ο Λιγάριος. Όλοι αυτοί περιστοίχισαν τον Καίσαρα για να του ζητήσουν δήθεν χάρη για τον εξόριστο αδελφό του Κίμβρου. Λέγεται ότι όταν ο Καίσαρας είδε ανάμεσα στους δολοφόνους και τον Βρούτο, που τον αγαπούσε ιδιαίτερα και που μερικοί έλεγαν πως ήταν νόθο παιδί του, αναφώνησε στα ελληνικά: «Καί σύ τέκνον;». Αφού σκέπασε το κεφάλι του με την τήβεννο, για να προφυλαχτεί, έπεσε νεκρός από 23 μαχαιριές.

Μάρτιαι Ειδοί

Τα μεγαλεία να φοβάσαι, ω ψυχή.
Και τες φιλοδοξίες σου να υπερνικήσεις
αν δεν μπορείς, με δισταγμό και προφυλάξεις
να τες ακολουθείς. Και όσο εμπροστά προβαίνεις,
τόσο εξεταστική, προσεκτική να είσαι.

Κι όταν θα φθάσεις στην ακμή σου, Καίσαρ πια·
έτσι περιωνύμου ανθρώπου σχήμα όταν λάβεις,
τότε κυρίως πρόσεξε σα βγεις στον δρόμον έξω,
εξουσιαστής περίβλεπτος με συνοδεία,
αν τύχει και πλησιάσει από τον όχλο
κανένας Αρτεμίδωρος, που φέρνει γράμμα,
και λέγει βιαστικά «Διάβασε αμέσως τούτα,
είναι μεγάλα πράγματα που σ' ενδιαφέρουν»,
μη λείψεις να σταθείς· μη λείψεις ν' αναβάλεις
κάθε ομιλίαν ή δουλειά· μη λείψεις τους διαφόρους
που χαιρετούν και προσκυνούν να τους παραμερίσεις
(τους βλέπεις πιο αργά)· ας περιμένει ακόμη
κ' η Σύγκλητος αυτή, κ' ευθύς να τα γνωρίσεις
τα σοβαρά γραφόμενα του Αρτεμιδώρου.

Απόδοση για τον Μιχαλάκη...

Τα μεγαλεία να φοβάσαι, ω ψυχή.
Και τες φιλοδοξίες σου να υπερνικήσεις
αν δεν μπορείς, με δισταγμό και προφυλάξεις
να τες ακολουθείς. Και όσο εμπροστά προβαίνεις,
τόσο εξεταστική, προσεκτική να είσαι.

Κι όταν θα φθάσεις στην ακμή σου, Υπουργός πια·
έτσι περιωνύμου ανθρώπου σχήμα όταν λάβεις,
τότε κυρίως πρόσεξε σα βγεις στον δρόμον έξω,
εξουσιαστής περίβλεπτος με συνοδεία,
αν τύχει και πλησιάσει από τον όχλο
κανένας, που φέρνει γράμμα,
και λέγει βιαστικά «Διάβασε αμέσως τούτα,
είναι μεγάλα πράγματα που σ' ενδιαφέρουν»,
μη λείψεις να σταθείς· μη λείψεις ν' αναβάλεις
κάθε ομιλίαν ή δουλειά· μη λείψεις τους διαφόρους
που χαιρετούν και προσκυνούν να τους παραμερίσεις
(τους βλέπεις πιο αργά)· ας περιμένει ακόμη
κ' η Βουλή αυτή, κ' ευθύς να τα γνωρίσεις
τα σοβαρά γραφόμενα του Μνημονίου.